W większości organizacji funkcja działu HR jest niezwykle istotna zarówno dla pracowników, jak i dla firmy jako całości. Jednym z kluczowych zadań HR jest rozpoznawanie sygnałów wskazujących, że pracownik ma problemy, które utrudniają normalne funkcjonowanie w miejscu pracy. W tym artykule omówimy najważniejsze sygnały, na które powinny zwracać uwagę osoby w roli HR, menadżera lub lidera zespołu.
Zmiany w zachowaniu
Pierwszym niepokojącym sygnałem może być zmiana zachowania w miejscu pracy. Oto kilka oznak, na które warto zwrócić uwagę:
- Zmiany w wydajności pracy – trudności w dotrzymywaniu terminów, liczne błędy i pomyłki mogą wskazywać na to, że pracownik boryka się z problemami w życiu prywatnym.
- Trudności w koncentracji i zapamiętywaniu instrukcji – jeśli pracownik ma trudności z koncentracją lub pamięcią, może to być znak, że ma kłopoty, które go rozpraszają.
- Zmęczenie, brak zainteresowania lub zaangażowania – nagła zmiana witalności i zaangażowania pracownika może wskazywać na przeżywane trudności, mające wpływ na jego motywację do pracy.
- Zbyt dużo czasu poświęcanego na przerwy – nadmierne przedłużanie przerw w pracy może świadczyć o tym, że pracownik ma problemy, które go absorbują.
Absencja
Absencja jest kolejnym istotnym sygnałem. Oto kilka przykładów:
- Spóźnienia lub wcześniejsze wychodzenie z pracy – mogą sugerować, że pracownik ma niestabilną sytuację życiową.
- Częste usprawiedliwione i/lub nieusprawiedliwione absencje – mogą wskazywać na problemy zdrowotne lub osobiste.
- Częste nieobecności w poniedziałki lub piątki – to może sugerować trudności, które powodują, że pracownik chce skrócić czas pracy.
- Nieregularne wzorce absencji – absencje pracownika niemające wyraźnego powodu i występujące bez zauważalnego wzorca mogą wskazywać na niestabilność w życiu prywatnym.
Relacje z innymi
Pogorszenie się relacji pracownika z innymi także może świadczyć o trudnościach przeżywanych w prywatnym życiu. Warto zwrócić uwagę na:
- Nerwowość, drażliwość, brak cierpliwości – to, że pracownik jest niespokojny, drażliwy lub niecierpliwy, może mieć źródło w kłopotach w sferze osobistej.
- Nadwrażliwość, nadreaktywność, zmienność nastrojów – nagłe zmiany nastroju i nadwrażliwość mogą być oznaką problemów emocjonalnych.
- Podejrzliwość, postawa defensywna, obwinianie innych – tego typu zachowania świadczą o trudnościach w radzeniu sobie ze sobą.
- Krzyki, obraźliwe słownictwo, mobbing – pojawienie się agresywnego zachowania wobec innych pracowników zawsze jest poważnym sygnałem ostrzegawczym.
- Unikanie kontaktu z innymi – pracownik, który unika kontaktu z innymi, może mieć problemy, które sprawiają, że izoluje się od zespołu.
Inne zmiany
Oprócz zmian zachowania w miejscu pracy i w relacjach z innymi, mogą pojawić się również inne sygnały, które warto brać pod uwagę:
- Wypadki – nagłe zwiększenie liczby wypadków lub niefortunnych zdarzeń w pracy może wskazywać na problemy, które wpływają na koncentrację pracownika.
- Pogorszenie wyglądu – nagła zmiana wyglądu pracownika, w tym również brak dbałości o higienę osobistą, może wskazywać na problemy zdrowotne lub osobiste.
- Prośby o zaliczkę lub pożyczanie pieniędzy od innych – jeśli pracownik zaczyna prosić o zaliczki lub pożyczać pieniądze od innych, to wyraźny znak, że ma problemy finansowe.
Jak pomóc pracownikowi w trudnym czasie?
Jeśli zauważysz u pracownika któreś z wyżej wymienionych zachowań, pamiętaj, że możesz mu pomóc na wiele sposobów:
- Wsparcie i empatia – zacznij od empatii i wykazania zrozumienia. Słuchaj uważnie i pokaż, że jesteś gotów wesprzeć go w trudnym czasie.
- Zaproponowanie profesjonalnego wsparcia zewnętrznego – skonsultuj się z działem HR, żeby sprawdzić dostępność programów wsparcia pracownika takich jak Program Wsparcia Pracowników (EAP). EAP zapewnia profesjonalną pomoc psychologiczną i/lub prawno-finansową.
- Zapewnienie elastyczności pracy – jeśli to możliwe, zapewnij pracownikowi dodatkowy czas wolny lub elastyczne godziny pracy, żeby mógł skupić się na rozwiązaniu swoich problemów i wrócić do zwykłego trybu życia.
- Jasne formułowanie oczekiwań – omów z pracownikiem oczekiwania co do jego pracy i celów, jakie powinien osiągnąć. To może mu pomóc skupić się na pracy i zmotywować do poprawy wydajności.
Rola działu HR i programów wsparcia
Rozpoznanie problemów pracownika jest niezwykle istotne dla utrzymania zdrowej i produktywnej atmosfery w miejscu pracy, jednak może stanowić wyzwanie, ponieważ objawy nie zawsze są jednoznaczne. Należy pamiętać, że celem HR lub lidera jest nie tylko rozpoznanie tych problemów, lecz także wsparcie pracownika i zapewnienie mu odpowiedniej pomocy. Istnieją narzędzia i programy, które mogą pomóc pracodawcom w rozpoznawaniu takich sytuacji oraz zapewnieniu wsparcia pracownikom.
Kluczowymi instrumentami w tym zakresie są programy Employee Assistance Program (EAP). EAP to inicjatywa, która oferuje pracownikom dostęp do profesjonalnych usług wsparcia psychologicznego oraz prawno-finansowego. Dzięki tym programom pracownicy mogą skorzystać z pomocy specjalistów w przypadku trudności osobistych. Programy EAP stają się coraz bardziej popularne w firmach, które rozumieją, że opieka nad pracownikami to zasadniczy element budowania zdrowego i produktywnego środowiska pracy.
